Phóng viên: Trong suốt sự nghiệp chính trị của ông từ năm 1995–2001, thời điểm đó Việt Nam đang đẩy mạnh công cuộc cải cách kinh tế (Đổi mới, bắt đầu từ năm 1986). Giờ đây, gần 40 năm sau, Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu. Ông đã đến thăm Việt Nam ba năm trước — ông nhìn nhận như thế nào về những phát triển này?
Cựu Thủ tướng Ehud Barak: Việt Nam có một nguồn năng lượng đặc biệt, sự tập trung, tính thống nhất và khát vọng phát triển rất rõ rệt – điều mà tôi cảm nhận được khi đến thăm đất nước các bạn. Đổi mới không chỉ là một chính sách, mà là sự chuyển mình chiến lược thể hiện tinh thần cải cách, đổi mới và dám vượt qua giáo điều để vươn lên. Đây là điều không dễ dàng với một quốc gia đang chuyển mình sang nền kinh tế thị trường có yếu tố xã hội chủ nghĩa, đồng thời vẫn phải giữ gìn những di sản chính trị. Những bước đi linh hoạt và thay đổi nhanh chóng rất đáng khâm phục. Từ năm 1986 đến nay, công cuộc Đổi mới của Việt Nam đã cho thế giới thấy: nếu có chiến lược đúng, cam kết thay đổi và tinh thần dũng cảm, thì ngay cả điểm xuất phát khó khăn nhất cũng có thể dẫn đến thành công phi thường. Những gì các bạn đạt được trong 40 năm thật sự đáng khâm phục. Những bước tiến linh hoạt, nhanh chóng trong nhiều lĩnh vực thật sự ấn tượng. Việt Nam đã vươn mình trở thành câu chuyện thành công điển hình về phát triển, đưa hàng triệu người thoát khỏi nghèo đói và hiện đang hướng tới mục tiêu trở thành quốc gia có thu nhập cao trong vòng hai thập kỷ tới. Có thể 40 năm là dài đối với một cá nhân, nhưng với một quốc gia có hàng nghìn năm lịch sử thì đó chỉ là một khoảnh khắc. Và tương lai của các bạn đang đi đúng hướng. Khi kỷ niệm 100 năm độc lập, tôi tin Việt Nam sẽ là quốc gia phát triển toàn diện. Tôi thực sự mong rằng khi các bạn kỷ niệm 100 năm quốc khánh, các bạn sẽ có một lễ kỷ niệm thật rực rỡ – các bạn xứng đáng với điều đó.
 |
| Cựu Thủ tướng Israel Ehud Barak trả lời trực tuyến phóng viên TTXVN. Ảnh: TTXVN |
Phóng viên: Israel và Việt Nam thiết lập quan hệ ngoại giao vào ngày 12/7/1993 — hai năm trước khi ông bước vào chính trường. Ông đánh giá như thế nào về tình hữu nghị và hợp tác giữa hai quốc gia, và ông kỳ vọng gì cho tương lai?
Cựu Thủ tướng Ehud Barak: Việt Nam đã thay đổi. Các bạn đã chuyển mình mạnh mẽ khi bắt đầu mở cửa, đón khách quốc tế, để thế giới có cơ hội chứng kiến con người thật sự của Việt Nam – một dân tộc mạnh mẽ và kiên cường. Israel là một quốc gia nhỏ bé, nhưng có lịch sử lâu đời, và từ đó, chúng tôi học được cách trân trọng và ngưỡng mộ những dân tộc không từ bỏ bản sắc, không từ bỏ sự đoàn kết và sự độc đáo của mình, dám đứng lên chiến đấu, sẵn sàng hy sinh, và quyết tâm theo đuổi mục tiêu đến cùng. Người dân Israel khâm phục Việt Nam không chỉ vì tinh thần chiến đấu, mà còn vì khả năng chuyển mình sau chiến tranh – chuyển hóa tinh thần ấy thành bước tiến vượt bậc trên con đường phát triển.
 |
| May hàng xuất khẩu sang thị trường Nhật Bản của Công ty cổ phần may Hưng Việt, tỉnh Hưng Yên. (Ảnh: Trần Việt/TXVN) |
Các doanh nhân Israel nhìn thấy tiềm năng lớn ở Việt Nam. Dù không phải lúc nào cũng dễ dàng, vì sự khác biệt văn hóa, cách làm kinh doanh giữa hai nước, nhưng tôi tin rằng vẫn còn rất nhiều điều tốt đẹp đang chờ phía trước – đặc biệt là trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo.
Tinh thần đổi mới đã có trong tư duy của người Việt, nhưng các yếu tố như hạ tầng, chính sách, và sự hỗ trợ từ chính phủ để "tiếp gió" cho các doanh nhân trẻ vẫn cần được đẩy mạnh hơn nữa. Tuy nhiên, với tinh thần cải cách đã được thể hiện mạnh mẽ suốt hơn 20 năm qua, tôi tin Việt Nam sẽ thành công, và sẽ ghi dấu ấn rõ rệt trên bản đồ đổi mới toàn cầu.
Phóng viên: Ông đánh giá ra sao về vai trò và những đóng góp của các nhà lãnh đạo Việt Nam, cả trong quá khứ lẫn hiện tại, trong việc xây dựng và thúc đẩy sự phát triển của đất nước?
Cựu Thủ tướng Ehud Barak: Tôi thực sự rất khâm phục Chủ tịch Hồ Chí Minh – khi bạn tìm hiểu về cuộc đời và sự nghiệp của ông, bạn sẽ thấy đây là một con người vĩ đại, một nhân cách lớn, một nhà lãnh đạo đích thực. Khi bạn đọc những gì Hồ Chí Minh từng viết, từng suy nghĩ, bạn sẽ nhận ra chiều sâu trong tư duy chiến lược, trong ngoại giao, trong địa chính trị – mọi thứ đều được ông quan tâm, phân tích kỹ lưỡng đến từng chi tiết. Một con người như vậy là cực kỳ đáng ngưỡng mộ. Không phải dân tộc nào cũng may mắn có được một nhà lãnh đạo như vậy đúng vào thời điểm cần thiết nhất trong lịch sử của mình. Và tôi thấy sự tôn trọng to lớn dành cho ông không chỉ ở Việt Nam mà còn ở khắp thế giới, đặc biệt từ những người am hiểu về địa chính trị toàn cầu.
 |
| Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì họp Ban Chỉ đạo quốc gia về hội nhập quốc tế. (Ảnh: Dương Giang/TTXVN) |
Tôi cũng muốn nhắc đến Đại tướng Võ Nguyên Giáp – một người có tư duy sáng tạo, tài năng, phẩm chất và khả năng lãnh đạo xuất chúng. Khi còn là sĩ quan trẻ, tôi từng được học các chiến lược quân sự dựa trên kinh nghiệm của Việt Nam. Tư duy chiến lược, sáng tạo và hiểu biết sâu sắc của Đại tướng Giáp là điều tôi chưa từng thấy ở một lãnh đạo không được đào tạo bài bản từ học viện quân sự. Nhưng chúng ta cũng hiểu rằng, ngay cả những nhà lãnh đạo giỏi nhất cũng không thể thành công nếu thiếu đi một dân tộc sẵn sàng đồng hành, hy sinh và thực hiện lý tưởng đó. Không một vị tướng nào có thể ra lệnh cho từng người lính trong mọi hoàn cảnh. Cái cần có là tinh thần – một điều vô hình nhưng thấm sâu vào văn hóa, vào tâm lý, vào khí chất của cả một dân tộc. Lãnh đạo thực chất là người biết dẫn dắt tinh thần ấy đi đúng hướng, đúng thời điểm. Nhưng nếu không có tinh thần chiến đấu, không có sự sẵn sàng đối mặt với thất bại, vượt qua thăng trầm và không bao giờ từ bỏ mục tiêu vì thế hệ tương lai – thì mọi chiến lược cũng chỉ là lý thuyết.
Lịch sử Việt Nam là một lịch sử đáng ngưỡng mộ – một minh chứng rõ ràng rằng hy vọng là có thật, và là hy vọng đáng tin cậy chứ không phải là mơ mộng viển vông. Các bạn đã chứng minh điều đó. Và khi nhìn lại chặng đường phát triển từ năm 1986 đến nay – bắt đầu bằng công cuộc Đổi mới – thì Việt Nam đã gửi đi một thông điệp mạnh mẽ ra thế giới: rằng nếu có chính sách đúng đắn, có cam kết cải cách nghiêm túc, thì ngay cả từ những điểm xuất phát khó khăn nhất, một quốc gia vẫn có thể vươn lên thành công vượt bậc.
Phóng viên: Ngài có muốn gửi lời nhắn nào tới người dân Việt Nam nhân dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh?
Cựu Thủ tướng Ehud Barak: Từ tro tàn của chiến tranh, các bạn đã xây dựng một nền kinh tế năng động, cạnh tranh, dựa trên giáo dục, công nghệ và lãnh đạo cải cách. Dù còn nhiều thách thức, nhưng hành trình từ năm 1986 đến nay là bài học quý giá cho thế giới – rằng, với chính sách đúng đắn và sự quyết tâm, ngay cả khởi điểm khó khăn nhất cũng có thể đưa đến thành công rực rỡ. Chúc mừng toàn thể nhân dân và lãnh đạo Việt Nam. Thế giới đang ngưỡng mộ và kỳ vọng ở các bạn.
Phóng viên: Trân trọng cảm ơn Ngài./.
Thanh Bình
