Hơn 80 năm trước, phong trào Bình dân học vụ ra đời, thắp lên ngọn lửa tri thức và khát vọng tự cường, góp phần quan trọng vào những thắng lợi vĩ đại của cách mạng Việt Nam. Ngày nay, để hoàn thành sứ mệnh bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn mới, một trong những yêu cầu tất yếu để xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, có khả năng tác chiến hiệu quả trong mọi môi trường là mỗi cán bộ, chiến sĩ Quân đội nhân dân Việt Nam cần nắm vững khoa học kỹ thuật, đặc biệt là công nghệ số.
Từ “xóa mù chữ” đến “xóa mù số”, với việc triển khai rộng khắp phong trào Bình dân học vụ số trong toàn quân, Quân đội nhân dân Việt Nam lại khẳng định vai trò luôn là lực lượng tiên phong trong học tập, tự hoàn thiện và phụng sự Tổ quốc.
 |
| Thủ tướng Phạm Minh Chính tham quan nền tảng “Bình dân học vụ số.” |
| Ảnh: Dương Giang -TTXVN |
* Gia tăng sức mạnh tổng hợp cho Quân đội trong kỷ nguyên số
Chuyển đổi số là quá trình thay đổi tổng thể và toàn diện của cá nhân, tổ chức về cách sống, cách làm việc và phương thức sản xuất dựa trên công nghệ số. Thời gian qua, cùng với hoàn thiện hệ thống hành lang pháp lý, Bộ Quốc phòng đã triển khai xây dựng Kiến trúc Chính phủ điện tử tại các cơ quan, đơn vị; triển khai đường truyền số liệu quân sự và mạng máy tính quân sự tại các cơ quan, đơn vị; đào tạo, tập huấn nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; tiếp tục phát triển ứng dụng số đi đôi với dữ liệu số; bảo đảm an toàn thông tin về chuyển đổi số; tích cực tuyên truyền về chuyển đổi số…
Thực hiện kế hoạch của Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; Ban Chỉ đạo Quân ủy Trung ương đã ban hành kế hoạch triển khai phong trào Bình dân học vụ số trong Quân đội. Phong trào được triển khai trong bối cảnh Quân đội đang đổi mới toàn diện hoạt động chỉ huy, huấn luyện, hậu cần, văn phòng theo hướng chuyển đổi số; kết hợp hài hòa giữa phẩm chất truyền thống và năng lực hiện đại, tạo nên sức mạnh tổng hợp cho Quân đội trong kỷ nguyên số. Mục tiêu hướng tới là trong toàn quân xây dựng hình ảnh Bộ đội Cụ Hồ thời kỳ mới kiên cường, dũng cảm trong chiến đấu, sẵn sàng hy sinh vì Tổ quốc; tinh thông, sáng tạo trong khoa học công nghệ để làm chủ vũ khí trang bị hiện đại, tự tin hội nhập, hợp tác quốc tế để học hỏi và đóng góp vào hòa bình khu vực và thế giới.
Đây cũng là phong trào với những hoạt động thiết thực, góp phần nâng cao sức mạnh, khả năng sẵn sàng chiến đấu của Quân đội, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới. Sự vào cuộc quyết liệt của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng cho thấy phong trào không chỉ là nhiệm vụ “mềm” về giáo dục, mà được đặt ngang tầm chiến lược, mang ý nghĩa bảo vệ tư tưởng, bảo đảm năng lực số cho lực lượng vũ trang.
Các chỉ tiêu được đặt ra cho phong trào gồm: Năm 2025 có 80% cán bộ, chiến sĩ có hiểu biết về chuyển đổi số, kiến thức và kỹ năng số, sử dụng được các nền tảng, dịch vụ số phục vụ công việc; sử dụng được thiết bị thông minh để khai thác thông tin, sử dụng nền tảng, dịch vụ số thiết yếu, biết bảo vệ bản thân trên môi trường số; toàn bộ học viên các học viện, nhà trường Quân đội được trang bị kiến thức, kỹ năng số để phục vụ học tập, nghiên cứu và sáng tạo, có kỹ năng an toàn trong học tập và tương tác xã hội trên môi trường số.
Đến năm 2026, toàn bộ cán bộ, chiến sĩ có hiểu biết về chuyển đổi số, kiến thức và kỹ năng số, sử dụng được các nền tảng, dịch vụ số phục vụ công việc; sử dụng được thiết bị thông minh để khai thác thông tin, sử dụng nền tảng, dịch vụ số thiết yếu, biết bảo vệ bản thân trên môi trường số.
Để thực hiện các chỉ tiêu trên, Quân đội đề ra 6 nhiệm vụ, giải pháp, trong đó có xây dựng các nền tảng; phổ cập tri thức về chuyển đổi số, kỹ năng số; triển khai các mô hình, phong trào lan tỏa kỹ năng số cho các cơ quan, đơn vị.
 |
| Tập huấn giúp cán bộ, chiến sĩ Bộ đội Biên phòng và nhân dân nâng cao kiến thức chuyển đổi số |
| Ảnh: TTXVN phát |
* Triển khai lớp học kỹ năng số trong toàn quân
Với sự chỉ đạo sâu sát, quyết liệt của Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng và sự hưởng ứng mạnh mẽ của toàn quân, phong trào Bình dân học vụ số đang từng bước thay đổi căn bản diện mạo học tập trong lực lượng vũ trang, với những nội dung được triển khai đồng bộ, bài bản, thể hiện sự đột phá về hạ tầng ứng dụng và công nghệ.
Khung kỹ năng số đã được xây dựng phù hợp với các nhóm đối tượng trong toàn quân. Đến nay, toàn bộ các đơn vị cấp sư đoàn và tương đương trở lên đã xây dựng kế hoạch và thành lập tổ công tác triển khai phong trào. Hình thức học tập cũng rất đa dạng, bao gồm học trực tiếp và học trực tuyến qua nền tảng điện tử, cũng như khuyến khích tự học thông qua các ứng dụng tích hợp. Các chương trình, bài giảng, tài liệu phổ cập kiến thức, kỹ năng số được triển khai xây dựng đúng tiến độ và phù hợp.
Bộ Quốc phòng đã xây dựng nền tảng Bình dân học vụ số trên mạng internet, cung cấp nền tảng dữ liệu tập trung với đa dạng tài liệu, video, học liệu nhằm đào tạo, bồi dưỡng, phổ cập kiến thức về chuyển đổi số, kỹ năng số cho tất cả các đối tượng trong quân đội. Tính năng “trợ lý ảo” được tích hợp trong nền tảng này giúp hỗ trợ học tập tri thức cơ bản về chuyển đổi số, phát triển kỹ năng số dựa trên công nghệ xử lý ngôn ngữ tự nhiên; hệ thống sử dụng trí tuệ nhân tạo nhằm cá nhân hóa nội dung học, bảo đảm trải nghiệm phù hợp với trình độ và nhu cầu khác nhau của từng quân nhân.
Các lớp học kỹ năng số cơ bản cho cán bộ, chiến sĩ được tổ chức rộng khắp tại các cơ quan, đơn vị, học viện, nhà trường trong toàn quân. Các đơn vị cấp sư đoàn và tương đương trở lên, nhất là khối cơ quan đã được đào tạo các kỹ năng như sử dụng máy tính, tra cứu thông tin trên mạng quân sự nội bộ, sử dụng các phần mềm cơ bản...; đa số cán bộ, quân nhân chuyên nghiệp sử dụng thành thạo các phần mềm quản lý hồ sơ, văn bản phục vụ cho công việc chuyên môn.
Đặc biệt, nhiều mô hình, phong trào lan tỏa kỹ năng số đã được triển khai tại các cơ quan, đơn vị trong toàn quân. Các cơ quan cấp chiến dịch, chiến lược đã thiết lập mạng lưới “Đại sứ số” theo mô hình mentor - mentee; ở cấp phòng, ban xây dựng ít nhất một cán bộ đảm nhận vai trò mentor, có nhiệm vụ hướng dẫn, hỗ trợ kỹ năng số cho các thành viên (mentee) trong đơn vị. Từ đó, phát huy vai trò nòng cốt của cán bộ nắm vững công nghệ, tạo môi trường học tập, chia sẻ kiến thức số hiệu quả, thiết thực.
Ngoài ra, với phong trào nhánh “Cơ quan số, đơn vị số”, các cơ quan, đơn vị trực thuộc Bộ Quốc phòng đã lựa chọn các cơ quan, đơn vị thuộc quyền để triển khai chuyển đổi số điểm, chú trọng ưu tiên ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý, điều hành và thực hiện nhiệm vụ. Thực tế bước đầu triển khai mô hình điểm đã cho thấy hiệu quả tốt, làm cơ sở để nhân rộng.
Đáng chú ý, Bộ Quốc phòng đã triển khai ứng dụng di động QiMe nhằm cung cấp giải pháp liên lạc, trao đổi thông tin giữa các người dùng tương tự như các ứng dụng mạng xã hội khác, bảo đảm thuận tiện, an toàn - bảo mật; phục vụ công tác chỉ đạo, triển khai công việc của cán bộ, nhân viên trong và ngoài cơ quan, đơn vị; nhận thông báo có văn bản được giao phụ trách từ hệ thống Quản lý văn bản và Điều hành giúp cán bộ nhân viên chủ động xử lý công việc bảo đảm tiến độ thời gian. Được đưa vào sử dụng từ tháng 4/2025, đến nay ứng dụng đã có hơn 130.000 người dùng.
Phong trào Bình dân học vụ số trong Quân đội không đơn thuần là chương trình phổ cập kỹ năng công nghệ, mà đã lan tỏa trong thực tiễn bằng hành động cụ thể, thể hiện ý chí học tập suốt đời, tinh thần tự học, cầu tiến của người quân nhân cách mạng. Phong trào đã thực sự có chiều sâu và bền vững, góp phần giúp Quân đội đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới và vững vàng vị thế trong quá trình hội nhập quốc tế./.
