Trên tài khoản X ngày 3/10, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Mathew Miller nêu rõ: "Mỹ quan ngại sâu sắc trước các báo cáo về hành động nguy hiểm của các tàu thuộc lực lượng thực thi pháp luật của Trung Quốc đối với tàu cá Việt Nam ở quần đảo Hoàng Sa vào ngày 29/9”. Ông nhấn mạnh: “Chúng tôi kêu gọi Trung Quốc chấm dứt hành vi nguy hiểm và gây bất ổn ở Biển Đông”.
Phái đoàn EU tại Việt Nam cũng bày tỏ “quan ngại sâu sắc” về các báo cáo liên quan tới vụ việc nghiêm trọng trên, đồng thời nhấn mạnh “cần phải duy trì và tôn trọng Hiến chương Liên hợp quốc, Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS 1982) và các chuẩn mực quốc tế khác liên quan đến an toàn tính mạng con người trên biển”. Phái đoàn EU đồng thời “lên án mọi hành động phi pháp, leo thang làm suy yếu các nguyên tắc kể trên của luật pháp quốc tế cũng như đe dọa hòa bình và ổn định trong khu vực”.
Ngày 4/10, Philippines lên án việc lực lượng thực thi luật pháp Trung Quốc thực hiện hành vi "bạo lực và bất hợp pháp" nhằm vào ngư dân Việt Nam tại quần đảo Hoàng Sa ngày 29/9.
Tờ Inquirer dẫn lời của Cố vấn An ninh Quốc gia Philippines Eduardo Año nhấn mạnh việc lực lượng thực thi pháp luật Trung Quốc sử dụng vũ lực đối với ngư dân Việt Nam vi phạm luật pháp quốc tế, đặc biệt là UNCLOS 1982.
Cùng ngày, Bộ Ngoại giao Philippines ra tuyên bố nêu rõ Manila “nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giải quyết các tranh chấp (ở Biển Đông) một cách hòa bình và phù hợp với luật pháp quốc tế, đặc biệt là UNCLOS 1982”. Tuyên bố nhấn mạnh: "Đây là nghĩa vụ quan trọng để đảm bảo an toàn trên biển cho tàu thuyền và thủy thủ đoàn, đặc biệt là ngư dân”.
Liên quan đến việc lực lượng thực thi pháp luật Trung Quốc trấn áp, đánh bị thương, tịch thu tài sản của ngư dân Việt Nam thuộc tàu cá QNg 95739 TS (tỉnh Quảng Ngãi) trong khi đang hoạt động tại khu vực quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam ngày 29/9, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Phạm Thu Hằng ngày 2/10 nhấn mạnh: Hành động trên của lực lượng thực thi pháp luật Trung Quốc đã vi phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa, vi phạm luật pháp quốc tế, UNCLOS 1982, đi ngược nhận thức chung của lãnh đạo cấp cao hai nước về kiểm soát và quản lý tốt hơn tranh chấp trên biển. Việt Nam hết sức quan ngại, bất bình và kiên quyết phản đối cách hành xử thô bạo của lực lượng thực thi pháp luật Trung Quốc đối với ngư dân và tàu cá Việt Nam đang hoạt động tại khu vực quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam, gây thương tích, đe dọa đến tính mạng và gây thiệt hại về tài sản của ngư dân Việt Nam.
Bộ Ngoại giao Việt Nam đã giao thiệp nghiêm khắc với Đại sứ quán Trung Quốc tại Hà Nội, mạnh mẽ phản đối hành động nói trên của lực lượng thực thi pháp luật Trung Quốc, yêu cầu Trung Quốc tôn trọng đầy đủ chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa, khẩn trương điều tra và thông báo kết quả cho phía Việt Nam, không tái diễn các hành động tương tự./.
Đặng Ánh
