| Người thầy của báo chí cách mạng Việt Nam |
Trong bài Bài nói chuyện tại Đại hội lần thứ ba của Hội Nhà báo Việt Nam, ngày 8/9/1962, Bác nêu rõ:
“Mỗi khi viết một bài báo, thì tự đặt câu hỏi:
Viết cho ai xem?
Viết để làm gì?
Viết thế nào cho phổ thông dễ hiểu, ngắn gọn dễ đọc?
Đó là lời dạy của Chủ tịch Hồ Chí Minh - người thầy vĩ đại của báo chí cách mạng Việt Nam với các nhà báo cách mạng hôm qua, hôm nay và mai sau.
“Viết cho ai?”
Trong tư duy của Bác, đối tượng của báo chí không chỉ dành riêng cho một số tầng lớp nào đó mà nhất thiết phải hướng về đại đa số dân chúng. Tính chất báo chí, theo Bác, chính là tinh thần quần chúng và tính chiến đấu...”.
Năm 1966-1967, khi sưu tầm tư liệu để hoàn thành cuốn sách về Chủ tịch Hồ Chí Minh, Jean Lacouture - một nhà báo, nhà văn nhà sử học lớn người Pháp đã thốt lên: “Sự đóng góp của Nguyễn Ái Quốc cho tờ Le Paria rất to lớn, ngày nay đọc lại những bài báo của ông vẫn thấy vô cùng hứng thú. Văn phong của Nguyễn là văn phong của một nhà luận chiến tài ba…”. Thậm chí, ngay từ bài đăng báo đầu tiên “Bản yêu sách của nhân dân An Nam” năm 1919, Bác đã chuyển thành văn vần theo thể lục bát để chuyển về trong nước cho đồng bào đọc dễ thuộc, dễ nhớ. Đó là bài “Việt Nam yêu cầu ca”.
“Viết để làm gì?”
Ngày 16/4/1959, tại Đại hội lần thứ II Hội Nhà báo Việt Nam, Bác đã nêu rõ mục đích viết báo của mình: “Về nội dung viết, các cô, các chú gọi là “đề tài”, thì tất cả những bài Bác viết chỉ có một đề tài là: chống thực dân đế quốc, chống phong kiến địa chủ, tuyên truyền độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Duyên nợ của Bác với báo chí là như vậy đó” . Ngay số ra mắt báo “Người cùng khổ “mà Bác là chủ bút cũng nêu rõ mục đích là “Giải phóng con người” ở các thuộc địa.
“Viết như thế nào?”
Bác từng dạy: “Trước hết là cần phải tránh cái lối viết “rau muống”, nghĩa là lằng nhằng “trường giang đại hải”… Muốn cho người xem hiểu được, nhớ được, làm được thì phải viết cho đúng trình độ của người xem, viết rõ ràng, gọn gàng, chớ dùng chữ nhiều”.
Viết cả nghìn bài báo, mỗi bài viết của Bác đều có sự hấp dẫn riêng. Những lời kêu gọi thì toát lên hừng hực khí thế, quyết tâm; lời chúc Tết thì chứa chan cảm xúc; những bài văn chính luận hào sảng; những bức thư gửi cho các ngành, các giới, các em học sinh, thanh niên, thiếu niên, nhi đồng đầy tình cảm thân thương...
Với tất cả những gì Bác đã để lại cho nền báo chí cách mạng Việt Nam hôm nay, có thể khẳng định rằng, viết báo theo phong cách của Chủ tịch Hồ Chí Minh là viết một cách dung dị, dễ hiểu, đề cập đến những vấn đề cụ thể, thiết thực của cuộc sống, của đất nước bằng ngôn ngữ Việt trong sáng và tinh tế nhất. Làm báo theo phong cách của Chủ tịch Hồ Chí Minh là thực hiện nhiệm vụ của một người chiến sĩ cách mạng, là tu dưỡng, rèn luyện tính chiến đấu, thái độ trung thực, tấm lòng trong sáng, vì dân, vì nước./.
Phương Thảo - Bích Hảo
