Thủ tướng Phạm Minh Chính: Chống khai thác IUU không chỉ vì gỡ thẻ vàng EC

Các địa phương ven biển ở Thanh Hóa nghiêm túc theo dõi, kiểm soát, giám sát hoạt động của các tàu cá không đủ điều kiện hoạt động khai thác thủy sản.

Ảnh: Hoa Mai - TTXVN

Chiều tối 30/12, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Phiên họp lần thứ 28 của Ban Chỉ đạo Quốc gia về chống khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU).

Phiên họp được truyền trực tuyến tới 22 tỉnh, thành phố ven biển. Dự phiên họp có Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà; lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan Trung ương và lãnh đạo các tỉnh, thành phố ven biển.

Thực hiện các nhiệm vụ Thủ tướng Chính phủ giao tại Phiên họp lần thứ 27, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã hoàn thiện báo cáo tiến độ chống khai thác IUU và phát triển ngành thủy sản bền vững; xây dựng xong cơ sở dữ liệu quản lý tàu đã xóa đăng ký, tàu cá có nguy cơ cao vi phạm khai thác IUU, với tổng số 18.024 tàu cá và hướng dẫn các địa phương rà soát, cập nhật thường xuyên.

Hiện nay, tổng số tàu cá hiện có của các địa phương đã đăng ký và được cập nhật trên Vnfishbase là 79.174/79.174 tàu cá, đạt 100%. Đối với tàu cá không đủ điều kiện hoạt động, theo báo cáo của địa phương đã được kiểm soát, giao xã/phường, lực lượng, cán bộ quản lý vị trí neo đậu.

Trong tuần đã thực hiện kiểm tra, kiểm soát 4.811 lượt tàu cá rời cảng và 4.921 lượt tàu cập cảng theo quy định; giám sát được sản lượng thủy sản khai thác qua cảng là 16.136 tấn trên Hệ thống eCDT. Trong tuần cấp được 252 giấy biên nhận thủy sản qua cảng, 43 giấy SC và 7 giấy CC trên eCDT tại 51 cảng cá được chỉ định đủ điều kiện xác nhận nguyên liệu thủy sản khai thác.

Trong tuần cả nước không ghi nhận tàu cá nào bị nước ngoài bắt giữ; việc xử lý các doanh nghiệp, tàu cá vi phạm trước đây được thực hiện kiên quyết, đồng thời tiếp tục mở rộng điều tra đối với các cá nhân, tổ chức có liên quan để xử lý nghiêm theo quy định.

Các đại biểu đề nghị tiếp tục duy trì tuần tra kiểm soát tại vùng biển giáp ranh với các nước; kiểm soát tàu cá xuất, nhập bến, xử lý nghiêm tàu cá không đủ điều kiện tham gia hoạt động; kiểm tra tàu cá xuất nhập bến qua eCDT và hướng dẫn chủ tàu, thuyền trưởng bắt buộc thực hiện thủ tục khai báo tàu cá, ngư dân ra vào cảng trên eCDT.

Cùng với đó, khẩn trương làm việc với các nước để thống nhất thông tin các tàu cá, ngư dân Việt Nam bị bắt giữ trước đây; xử lý dứt điểm các trường hợp tàu cá, ngư dân bị nước ngoài bắt giữ và đường dây môi giới đưa tàu cá, ngư dân đi khai thác bất hợp pháp ở nước ngoài…

Thủ tướng Phạm Minh Chính kết luận Phiên họp lần thứ 28 của BCĐ chống khai thác hải sản bất hợp pháp.

Ảnh: Dương Giang-TTXVN

Kết luận phiên họp, đánh giá kết quả chống khai thác IUU có nhiều tiến bộ, tuy nhiên chưa như mong muốn, do đó Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu thực hiện nghiêm các Chỉ thị, Kết luận, chỉ đạo của Ban Bí thư, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về chống khai thác IUU, đảm bảo trung thực, khách quan, không hình thức, không chỉ phục vụ báo cáo Ủy ban Châu Âu (EC) mà với mục tiêu kép gỡ thẻ vàng EC và phát triển ngành thủy sản Việt Nam bền vững, có trách nhiệm, chuyển mạnh từ đánh bắt sang nuôi trồng.

Thủ tướng nêu rõ trọng tâm tuần tới là xử lý dứt điểm các nhiệm vụ được giao; báo cáo trung thực, khách quan, không hình thức, không chạy theo thành tích để gửi EC; chuẩn hóa số liệu giữa các cấp, các ngành, các địa phương, đặc biệt các vấn đề EC đã khuyến nghị.

Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành tiếp tục thực hiện nghiêm chế độ báo cáo định kỳ kết quả triển khai chống IUU về Ban Chỉ đạo theo phương châm “6 rõ”, bảo đảm không báo cáo chung chung, nêu rõ: đã làm gì - kết quả đến đâu - còn vướng gì - do đâu - ai chịu trách nhiệm - cam kết mốc hoàn thành.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường tiếp thu ý kiến của các Bộ, ngành, cập nhật số liệu của các địa phương để hoàn thiện báo cáo và gửi EC trước ngày 5/1/2026. Tiếp tục thường xuyên trao đổi, giữ mối liên hệ chặt chẽ với EC để kịp thời cung cấp thông tin khi bạn yêu cầu, báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ những nội dung vượt thẩm quyền.

Về dự thảo Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về việc tập trung lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt, toàn diện, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp chống khai thác IUU, Thủ tướng yêu cầu cập nhật các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Phó Thủ tướng Chính phủ tại các cuộc họp Ban Chỉ đạo IUU gần đây, hoàn thiện dự thảo Chỉ thị, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành trước ngày 10/01/2026.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành tổ chức các đoàn công tác kiểm tra liên ngành chống khai thác IUU tại địa phương; báo cáo kết quả bằng văn bản. Đồng thời đề xuất giải pháp quản lý nhóm tàu dịch vụ hậu cần (nếu vướng pháp lý thì đề xuất phương án hoàn thiện).

Bộ Công an tiếp tục chỉ đạo điều tra, xử lý dứt điểm các vụ việc liên quan 32 lô cá cờ kiếm gian lận và các tổ chức/cá nhân có liên quan; kịp thời báo cáo Ban Chỉ đạo.

Bộ Quốc phòng tiếp tục duy trì tuần tra, kiểm soát vùng biển giáp ranh với các nước; kiểm soát chặt tàu cá xuất/nhập bến; kiên quyết không cho xuất bến đối với tàu không đủ điều kiện. Chỉ đạo lực lượng Biên phòng thực hiện kiểm tra qua Hệ thống phần mềm truy xuất nguồn gốc thủy sản điện tử (eCDT); hướng dẫn chủ tàu/thuyền trưởng bắt buộc khai báo eCDT từ 1/1/2026.

Bộ Ngoại giao tiếp tục phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường hoàn thiện về thể thức và ngôn ngữ của Báo cáo gửi EC, phù hợp với chuẩn mực quốc tế; cử các cán bộ có chuyên môn, kinh nghiệm phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Môi trường hoàn thiện báo cáo đúng chuẩn, đạt chất lượng cao nhất. Khẩn trương làm việc, thống nhất thông tin các vụ tàu cá, ngư dân Việt Nam bị bắt giữ ở nước ngoài để địa phương xử lý dứt điểm.

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tiếp tục chỉ đạo các cơ quan báo chí đẩy mạnh thông tin, truyền thông về các hoạt động chống khai thác IUU của Việt Nam; tăng cường truyền thông đúng trọng tâm, trọng điểm.

Các hiệp hội phải vào cuộc, yêu cầu, kiểm soát các doanh nghiệp cương quyết không thu mua thủy sản không rõ nguồn gốc; tham gia hỗ trợ ngư dân chuyển đổi nghề nghiệp.

Tàu không đủ điều kiện được xã Phước Hải bố trí neo đậu tại ụ tàu Lứa Bạn cắt cử Ban điều hành ấp trông coi để quản lý chặt chẽ không cho ra khơi xuất bến.

Ảnh: Hoàng Nhị - TTXVN

Các địa phương cập nhật kết quả chống IUU đến 31/12/2025, gửi Bộ Nông nghiệp và Môi trường đúng hạn để tổng hợp. Rà soát, xử lý dứt điểm các vụ việc phát sinh về VMS, vượt ranh giới; chịu trách nhiệm về việc “khép hồ sơ”; đồng thời triển khai eCDT đồng bộ tại cảng/điểm lên cá và hướng dẫn khai báo theo quy định từ 01/01/2026.

Chủ tịch UBND các tỉnh An Giang, Cà Mau, Đắk Lắk chỉ đạo xử lý dứt điểm các tàu cá vi phạm và báo cáo Thủ tướng Chính phủ trước ngày 05/01/2026; kiểm điểm làm rõ trách nhiệm.

Thủ tướng yêu cầu 15/22 địa phương còn lại ban hành kế hoạch chuyển đổi nghề, tạo sinh kế bền vững cho ngư dân trước ngày 06/01/2026; nếu nhiệm vụ này không hoàn thành trong tuần sau, đề nghị lãnh đạo, người đứng đầu tỉnh, thành phố phải chịu trách nhiệm trước Đảng, trước Chính phủ, trước nhân dân. Đồng thời, huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc kêu gọi, vận động nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật, tinh thần tự giác của người dân./.