 |
| Các ngôi nhà trong Làng du lịch cộng đồng Lô Lô Chải. |
| Ảnh: Minh Tâm-TTXVN |
Giữa những dãy núi trầm mặc của Công viên Địa chất toàn cầu Cao nguyên đá Đồng Văn - nơi đá xếp lớp như trang sách ngàn năm, xã Đồng Văn (tỉnh Tuyên Quang) đang đổi thay bằng một cách rất riêng: đem công nghệ số hòa vào mạch sống du lịch. Câu chuyện không bắt đầu bằng những công trình đồ sộ mà từ những mã QR nhỏ bé đặt ở từng điểm tham quan, từng mái nhà homestay, quán ăn nằm nép mình bên phố cổ. Từ đó, Đồng Văn mở ra một hành trình mới, nơi mỗi thao tác quét mã của du khách không chỉ là dấu mốc trên bản đồ khám phá mà còn là dòng dữ liệu sống giúp vùng đất cao nguyên bước vào kỷ nguyên du lịch thông minh.
*Du lịch thông minh - cú hích mới
 |
| Các đại biểu tham dự lễ ra mắt hệ thống "Số hóa check-in và tích điểm" của Hội Du lịch xã Đồng Văn. |
| Ảnh: TTXVN phát |
Cao nguyên đá Đồng Văn vốn được thế giới biết đến bởi những khối karst có tuổi đời hàng trăm triệu năm, bản sắc văn hóa của đồng bào Mông, Lô Lô, Pu Péo… và những cung đường đá quanh co ôm trọn núi non. Giờ đây, bên cạnh vẻ nguyên sơ ấy, du khách còn cảm nhận được hơi thở của thời đại số trong từng trải nghiệm.
Trên con phố cổ nhỏ, nơi những nếp nhà trình tường vàng sẫm còn lưu giữ dấu vết thương hồ cũ, chị Nguyễn Kim Ngân, du khách đến từ Thành phố Hồ Chí Minh hào hứng chia sẻ, chị bất ngờ khi đến vùng núi cao nhưng lại được trải nghiệm hình thức check-in thông minh. Chỉ cần quét mã là biết gợi ý nơi ăn, chỗ nghỉ, hay những hoạt động phù hợp với thời tiết hôm nay. Mọi thứ tiện lợi nhưng vẫn giữ trọn nét đặc trưng của Đồng Văn.
Chỉ một thao tác quét mã, du khách có thể ghi lại hành trình của mình: Từ Phố cổ Đồng Văn, Dinh thự họ Vương, làng Lô Lô Chải đến Cột cờ Lũng Cú - nơi lá cờ đỏ sao vàng tung bay trên nền trời biên cương. Không chỉ thuận tiện, hệ thống còn khuyến khích du khách khám phá sâu hơn, rộng hơn, tránh bỏ lỡ những góc đẹp của miền đá.
Ông Phạm Đức Nam, Chủ tịch UBND xã Đồng Văn cho biết, số hóa du lịch không chỉ làm mới trải nghiệm mà quan trọng hơn là tạo ra nguồn dữ liệu quý. Từ dữ liệu ấy, địa phương biết khách dừng chân ở đâu lâu nhất, nhóm dịch vụ nào được lựa chọn hay những điểm cần đầu tư thêm. Đây là cơ sở để xây dựng chiến lược du lịch bền vững, phù hợp tinh thần bảo tồn và phát triển của Công viên Địa chất toàn cầu.
Theo ông Phạm Đức Nam, Đồng Văn đang hướng tới mô hình du lịch dựa trên dữ liệu (data-driven tourism), trong đó du khách, cơ sở dịch vụ và điểm đến được kết nối thành một “hệ sinh thái mở”. Mỗi thao tác check-in là một đơn vị thông tin giúp địa phương điều phối dịch vụ hợp lý, giảm tải cho các điểm đông khách và bảo vệ cảnh quan di sản.
* Cộng đồng chung tay
Nếu như chính quyền là đơn vị định hướng, người trực tiếp triển khai hệ thống là những người “thổi hồn” để công nghệ trở nên thân thiện, dễ sử dụng.
Anh Ma Hoàng Sơn, Phó Chủ tịch Hội Du lịch xã Đồng Văn, người trực tiếp thiết kế và vận hành mô hình chia sẻ: "Mục tiêu lớn nhất không phải là tạo ra một hệ thống phức tạp mà giảm tối đa rào cản công nghệ cho du khách. Chúng tôi muốn bất cứ ai đến Đồng Văn đều có thể bắt đầu hành trình của mình chỉ bằng một chạm. Không cần cài đặt ứng dụng, không cần thao tác rườm rà, chỉ quét mã là hệ thống tự động ghi nhận bước chân, gợi ý điểm đến và tạo nên một trải nghiệm liền mạch".
Theo anh Ma Hoàng Sơn, hệ thống điểm số được thiết kế như một trò chơi nhỏ đủ hấp dẫn để du khách muốn khám phá sâu hơn. Những người thích nhẹ nhàng có thể chọn các điểm 5 điểm, người muốn thử thách sẽ hướng tới các điểm 20 hoặc 30 điểm. Việc “game hóa” hành trình khiến chuyến đi giống như một “cuộc săn kho báu”, nơi mỗi điểm check-in đều tạo ra động lực khám phá mới.
Ở góc độ cộng đồng, mô hình mang lại lợi ích rõ rệt. Khi du khách sử dụng dịch vụ ăn - nghỉ - trải nghiệm của các hội viên, họ được tích điểm nhanh hơn, nhờ đó các hộ kinh doanh ở địa phương có thêm cơ hội gia tăng doanh thu.
"Công nghệ không thay thế con người. Công nghệ giúp chúng tôi hiểu du khách hơn, phục vụ họ tốt hơn và liên kết các cơ sở dịch vụ mạnh mẽ hơn", anh Ma Hoàng Sơn nhấn mạnh.
Yếu tố quan trọng nhất của hệ thống là dữ liệu thời gian thực, cho phép Hội Du lịch và chính quyền địa phương nắm được lưu lượng khách theo giờ, theo ngày, theo dõi xu hướng tiêu dùng và nhận diện các điểm nguy cơ quá tải. Đây là nền tảng để Đồng Văn phát triển du lịch bền vững, giữ gìn cảnh quan đá đặc hữu và đảm bảo du khách có trải nghiệm thoải mái, phù hợp với triết lý của Công viên Địa chất toàn cầu Cao nguyên đá Đồng Văn.
*Công nghệ mở đường
Ở Đồng Văn, vẻ đẹp của những khối karst hàng trăm triệu năm tuổi vẫn là linh hồn của hành trình. Nhưng khi công nghệ được đưa vào, du khách có cơ hội chạm tới di sản theo cách sâu hơn - không cần chen vào đám đông, không đi theo lối mòn mà theo những gợi ý phù hợp sở thích riêng của từng người.
Hệ thống số hóa giúp phân tải du khách, tránh tình trạng tập trung quá đông vào một điểm. Du khách được điều hướng sang những nơi có sức chứa phù hợp hơn như thung lũng Sảng Tủng, làng Lô Lô Chải hay các cung đường hoa quanh thị trấn. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh UNESCO từng cảnh báo áp lực du lịch lên di sản đá.
Trong ánh chiều buông trên phố cổ, những du khách cuối ngày vẫn hào hứng dừng lại bên những bảng QR nhỏ. Chỉ một thao tác quét nhẹ, hành trình của họ được lưu giữ và một phần câu chuyện của Đồng Văn lại được viết tiếp.
 |
| Đồng bào Lô Lô Chải hòa mình trong điệu múa truyền thống, thu hút đông đảo du khách đến thưởng thức và trải nghiệm. |
| Ảnh: Minh Tâm-TTXVN |
Chị Nguyễn Kim Ngân chia sẻ thêm, trong một ngày không xa, chị sẽ cùng người thân quay lại. Vì nơi này vừa có những giá trị cổ xưa, vừa đem đến cảm giác được nâng niu bằng sự tiện lợi của công nghệ.
Ông Phạm Đức Nam khẳng định, xã muốn xây dựng một Đồng Văn của thời đại mới - năng động, hiện đại nhưng vẫn giữ trọn bản sắc. Công nghệ chỉ là công cụ. Điều quan trọng nhất vẫn là con người, văn hóa và di sản của vùng đất này.
Và giữa miền đá xám trùng điệp, Đồng Văn vẫn miệt mài mở ra những lối đi mới, những lối đi không chỉ dẫn du khách tới cảnh sắc kỳ vĩ mà còn đưa họ về với chiều sâu văn hóa của một vùng đất nơi cực Bắc Tổ quốc. Mỗi bước chân đặt lên cao nguyên đá như chạm vào lớp trầm tích ngàn năm, nơi tiếng khèn Mông vi vút giữa gió, nơi sắc váy Lô Lô rực lên trong nắng sớm, nơi những ngôi nhà trình tường nép mình bên sườn đá kể câu chuyện về sức bền và khát vọng sống của con người miền biên ải.
Trong hành trình ấy, công nghệ là "người bạn đồng hành lặng lẽ", làm cho chuyến đi thêm trọn vẹn còn giá trị thật sự vẫn nằm ở vẻ đẹp nguyên sơ của vùng đất đá thiêng liêng ở nơi địa đầu cực Bắc Tổ quốc./.
