Do đã có thời gian nhiều năm làm việc tại Hà Nội từ cuối năm 1972, nhà báo Loche cảm nhận được tình cảm chân thành và sâu sắc của người dân Việt Nam đối với một nhà lãnh đạo đất nước, nhưng lại được toàn dân gọi là Bác. Ông rất tiếc vì đã không được gặp Chủ tịch Hồ Chí Minh lúc sinh thời, nhưng cùng với hàng nghìn thanh niên Italy, ông đã hô vang tên Bác trong nhiều cuộc biểu tình đoàn kết. Ông cũng tự hào chia sẻ việc đã được dự lễ khánh thành Lăng Bác và nhiều lần được vào viếng Người.
Theo những tìm hiểu của cá nhân nhà báo, trên những chặng đường dài tìm đường cứu nước, Nguyễn Ái Quốc - bí danh lúc bấy giờ - đã đi đến rất nhiều nước trong đó có Bỉ, Đức, Thụy Sĩ và Italy. Đầu những năm 30 của thế kỷ trước, Người làm việc một thời gian ở Milan, tại nhà hàng Antica Trattoria della Pesa - nơi đặt tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh từ năm 2012. Bác Hồ cũng đã học tiếng Italy, bằng chứng là các văn kiện của Đại hội VII Quốc tế Cộng sản, tổ chức tại Moskva (Nga) năm 1935, có ghi “Lin” - bí danh của Bác được sử dụng trong dịp đó. Bác cũng có thể nói tiếng Pháp, tiếng Anh, tiếng Trung, tiếng Italy, tiếng Đức và tiếng Nga.
 |
| Nhà báo Massimo Loche trả lời phỏng vấn phóng viên TTXVN tại Rome. Ảnh: Trường Dụy - PV TTXVN tại Rome |
Sau khi Việt Nam tuyên bố độc lập vào ngày 2/9/1945, kinh nghiệm về chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam đã thu hút sự quan tâm lớn của giới trí thức cánh tả cộng sản Italy. Sự quan tâm này ngày càng lớn hơn khi Việt Nam bảo vệ quyền tự quyết của mình trước các cuộc tấn công của thực dân Pháp rồi đế quốc Mỹ.
Trong những giai đoạn khốc liệt nhất của cuộc chiến tranh chống đế quốc, Chủ tịch Hồ Chí Minh, giống như Đại tướng Võ Nguyên Giáp, đã trở thành biểu tượng cho cuộc đấu tranh của các dân tộc bị áp bức ở châu Á, châu Phi và Mỹ Latinh, lúc đó được gọi là Thế giới thứ ba, chiến đấu để tự giải phóng mình khỏi ách thực dân và chủ nghĩa đế quốc.
Một số câu nói của Chủ tịch Hồ Chí Minh đã trở thành biểu tượng trong những thời khắc lịch sử đó, như “Thà chết chứ không chịu làm nô lệ", "Không có gì quý hơn độc lập tự do”. Bức chân dung của Người đã trở thành một trong những biểu tượng của các phong trào sinh viên những năm 60, cả ở Italy và phần còn lại của thế giới phương Tây, trong đó, thanh niên và công nhân kêu gọi Mỹ chấm dứt ném bom Việt Nam, quốc gia bị tàn phá bởi hàng chục năm chiến tranh.
Việt Nam, từ một đất nước mà trước đó ít người Italy có thể chỉ tên trên bản đồ, trở thành một biểu tượng của nhiều thế hệ. Ngày nay, nhiều cuốn sách về Bác Hồ và Việt Nam đã được xuất bản bằng tiếng Italy như “Những bức thư của Chủ tịch Hồ Chí Minh” và “Đường cách mệnh”. Nhiều người tại Italy đã so sánh Bác Hồ với Giuseppe Garibaldi - người anh hùng đã đấu tranh cho sự thống nhất của đất nước Italy hồi thế kỷ XIX.
Nhà báo kết luận rằng gần 1 thế kỷ đã trôi qua, vật đổi sao dời, những thông tin và ký ức về quãng đời của Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Italy vẫn vô cùng quý giá. Với nhân cách cao đẹp đầy nhân văn, sức cuốn hút đặc biệt của một người mang trong mình những lý tưởng, hoài bão to lớn, khát vọng cháy bỏng, ý chí và quyết tâm sắt đá đi tìm con đường giành lại độc lập, tự do cho dân tộc Việt Nam, đã hình thành nên phong cách Hồ Chí Minh mà sau này tất cả chúng ta đều biết và ngưỡng mộ./.
Dương Hoa-Trường Dụy-Thanh Hải
