 |
| Trình diễn múa tương tác Mapping dải lụa - Hành trình vươn tầm. |
| Ảnh: Hoàng Hiếu - TTXVN |
Cùng dự buổi lễ có: Bí thư Thành ủy Hà Nội Nguyễn Duy Ngọc; đại diện lãnh đạo một số ban, bộ, ngành Trung ương, địa phương.
Lễ trao giải có sự tham dự của Giáo sư Richard Henry Friend, Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng VinFuture; 2 nhà sáng lập Quỹ VinFuture là ông Phạm Nhật Vượng - Chủ tịch Tập đoàn Vingroup và bà Phạm Thu Hương - Phó Chủ tịch thường trực Tập đoàn Vingroup; Đại sứ, đại diện các cơ quan ngoại giao các nước, đại diện lãnh đạo các tổ chức quốc tế tại Việt Nam; các thành viên Hội đồng Giải thưởng, Hội đồng Sơ khảo VinFuture, các nhà khoa học hàng đầu trong nước và thế giới.
Ra đời năm 2020 với sứ mệnh thúc đẩy khoa học phụng sự nhân loại, chỉ sau 5 năm, VinFuture đã trở thành điểm đến uy tín của cộng đồng khoa học thế giới, quy tụ nhiều chủ nhân Nobel và các giải thưởng danh giá khác, đồng thời kết nối giới nghiên cứu đi tìm lời giải cho những câu hỏi cấp thiết nhất của thời đại. Chủ đề của giải thưởng năm nay là "Cùng vươn mình - Cùng thịnh vượng" như một lời kêu gọi mạnh mẽ mang tính toàn cầu về sự phát triển, trên tinh thần đoàn kết, tiến bộ, sẻ chia, tạo cơ hội cho mọi người dân, mọi quốc gia. Đó cũng là tinh thần vượt qua giới hạn tri thức, thúc đẩy hợp tác toàn cầu và mang lại lợi ích thiết thực cho nhân loại.
 |
| Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn phát biểu. |
| Ảnh: Hoàng Hiếu - TTXVN |
Phát biểu tại lễ trao giải, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nêu rõ: Nhìn lại hành trình 5 năm qua, có thể khẳng định, giải thưởng này không chỉ vinh danh các công trình khoa học xuất sắc mà còn tạo ra những cuộc đối thoại, diễn đàn quý báu giữa các nhà khoa học, doanh nghiệp và nhà hoạch định chính sách; từ đó, những tư tưởng mới, cách tiếp cận mới, mô hình hợp tác mới được khơi mở và lan tỏa rộng rãi. Sau 5 mùa giải, đã có hơn 6.000 đề cử gửi về từ gần 110 quốc gia và vùng lãnh thổ trên cả 5 châu lục; 48 nhà khoa học kiệt xuất đã được tôn vinh, những người đang dẫn dắt xu hướng lĩnh vực khoa học quan trọng nhất như trí tuệ nhân tạo, năng lượng sạch, công nghệ sinh học, vật liệu mới, y học chính xác, an ninh lương thực...
Đánh giá cao, ghi nhận và chân thành cảm ơn về những nỗ lực bền bỉ, thực hiện cam kết, trách nhiệm cao của những người đã sáng lập Quỹ VinFuture, Chủ tịch Quốc hội cho rằng, ông Phạm Nhật Vượng và phu nhân đã dành tâm huyết và nguồn lực lớn để thúc đẩy giải thưởng khoa học, góp phần lan tỏa giá trị nhân văn của khoa học, mang đến cho thế giới hình ảnh đất nước, con người Việt Nam giàu trí tuệ, giàu lòng nhân ái và ý chí, khát vọng phát triển. Chủ tịch Quốc hội cũng chân thành cảm ơn Hội đồng giải thưởng về tinh thần trách nhiệm cao, giữ vững các quan điểm khoa học độc lập, tạo uy tín và thành công của giải.
Năm nay, giải thưởng tiếp tục ghi nhận số lượng đề cử lớn với 1.705 hồ sơ, gấp gần 3 lần so với mùa giải đầu tiên. Các công trình khoa học đều thể hiện tư duy đổi mới mạnh mẽ, sáng tạo tiên phong. "Những công trình nghiên cứu này sẽ tiếp tục lan tỏa cảm hứng, củng cố niềm tin của xã hội vào sức mạnh của khoa học công nghệ trong việc giải quyết những vấn đề cấp bách của toàn cầu", Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh.
Theo Chủ tịch Quốc hội, thế giới đang đối mặt với nhiều biến động phức tạp. Biến đổi khí hậu, dịch bệnh, an ninh năng lượng, an ninh lương thực, biến động kinh tế và cả những rủi ro chưa từng biết tới từ khoa học kỹ thuật, công nghệ mới, đòi hỏi mỗi quốc gia phải tìm ra con đường phát triển phù hợp. Khoa học chỉ thực sự phát huy sức mạnh khi có sự hợp tác quốc tế sâu rộng, bình đẳng và bền bỉ.
Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết, trong thời gian qua, Đảng, Nhà nước Việt Nam đã ban hành nhiều chủ trương quan trọng có ý nghĩa lịch sử, đánh dấu mốc phát triển mới như: đổi mới tư duy trong xây dựng và thi hành pháp luật, xác định xây dựng pháp luật là “đột phá của đột phá”, phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, hội nhập quốc tế trong tình hình mới, phát triển kinh tế tư nhân, giáo dục đào tạo, y tế… Đặc biệt, Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị xác định khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là động lực trọng yếu của giai đoạn phát triển mới. Quốc hội đã thông qua Nghị quyết 193/2025/QH15, mở đường cho những cơ chế thử nghiệm đặc thù, nhằm tạo không gian sáng tạo rộng mở hơn cho đội ngũ trí thức, điều kiện thuận lợi hơn để các nhà khoa học và doanh nghiệp triển khai các ý tưởng, sáng chế, phục vụ yêu cầu của thực tiễn.
Việt Nam mong muốn cùng cộng đồng các nhà khoa học thế giới đẩy mạnh hợp tác trong nghiên cứu các vấn đề chung của nhân loại, thúc đẩy trao đổi học thuật, đào tạo nhân lực chất lượng cao, hợp tác chuyển giao công nghệ và triển khai các mô hình phát triển xanh, phát triển bao trùm. "Chúng tôi sẵn sàng đồng hành với các quốc gia, tổ chức, viện nghiên cứu trên tinh thần cởi mở, trách nhiệm và tôn trọng lẫn nhau. Việt Nam sẽ tiếp tục là điểm đến tin cậy, hấp dẫn của các nhà khoa học để các giá trị sáng tạo được sẻ chia và lan tỏa mạnh mẽ đến cộng đồng quốc tế", Chủ tịch Quốc hội khẳng định.
Nhắc lại phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm, đó là: Phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số không chỉ là lựa chọn, mà là con đường sống còn, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, Việt Nam cam kết xây dựng môi trường pháp lý minh bạch, tạo điều kiện thuận lợi để các mô hình đổi mới sáng tạo được triển khai hiệu quả và an toàn, góp phần tích cực trong sự phát triển của khu vực và thế giới.
 |
| Giáo sư Richard Henry Friend - Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng VinFuture phát biểu khai mạc. |
| Ảnh: Hoàng Hiếu - TTXVN |
Tại buổi lễ, Giáo sư Richard Henry Friend, Chủ tịch Hội đồng Giải thưởng VinFuture bày tỏ niềm tự hào được đồng hành cùng Quỹ trong sứ mệnh lớn lao, tôn vinh những phát kiến khoa học mang lại lợi ích thiết thực cho hàng triệu, thậm chí hàng tỷ người trên thế giới.
"Các nhà khoa học được vinh danh năm 2025 đã mang đến những khám phá khoa học xuất sắc, góp phần tạo ra lợi ích lớn lao cho xã hội, cả về phúc lợi con người lẫn phát triển bền vững. Công trình của họ nhắc chúng ta rằng khoa học không chỉ là tri thức, mà còn là trách nhiệm - trách nhiệm đóng góp vào tương lai tốt đẹp hơn cho hành tinh và các thế hệ tiếp theo", Giáo sư Richard Henry Friend cho biết.
Gửi lời chúc mừng tới các nhà khoa học đoạt giải, Giáo sư Richard Henry Friend nhấn mạnh, đây là minh chứng cho giá trị của sự bền bỉ, tinh thần phụng sự và niềm tin vào sức mạnh của tri thức; mong muốn các nhà khoa học sẽ tiếp tục phát huy những nghiên cứu xuất sắc của mình để tiếp tục mang đến nhiều lợi ích hơn nữa cho cộng đồng thế giới.
Trong 5 mùa giải, VinFuture đã vinh danh nhiều nhà khoa học xuất sắc, những người sau đó tiếp tục được ghi nhận bằng các giải thưởng danh giá khác của thế giới. Trong đó, có Giáo sư Omar Yaghi - người được vinh danh Nobel Hóa học 2025 cho các nghiên cứu về cấu trúc khung mở kim loại - hữu cơ (MOFs) mở ra các ứng dụng lớn cho năng lượng sạch. Ông là chủ nhân Giải Đặc biệt VinFuture dành cho Nhà khoa học nghiên cứu các lĩnh vực mới năm 2021. Trong năm đó, hai nhà khoa học đoạt Giải thưởng Chính VinFuture - Giáo sư Katalin Kariko và Giáo sư Drew Weissman, sau đó đã nhận Giải Nobel Y - sinh năm 2023.
Giải Đặc biệt VinFuture dành cho Nhà khoa học nghiên cứu các lĩnh vực mới năm 2022 được trao cho John Jumper và Demis Hassabis (Google DeepMind) với đột phá về mô phỏng cấu trúc protein bằng AI, đưa họ đến với Giải Nobel Hóa học 2024. Năm 2024, Giáo sư Geoffrey Hinton được vinh danh với Giải thưởng Chính VinFuture cũng đồng thời nhận Nobel Vật lý trong cùng năm.
 |
| Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn trao Giải thưởng chính với trị giá 3 triệu USD cho nhóm các nhà khoa học TS. Douglas R. Lowy, TS. John T. Schiller, TS. Aimée R. Kreimer, GS. Maura L. Gillison vì "những khám phá và phát triển văc-xin HPV nhằm phòng ngừa các khối u do virus Papilloma ở người gây ra". |
| Ảnh: Hoàng Hiếu - TTXVN |
Cho biết, lễ trao giải tối nay cũng là điểm nhấn kết thúc Tuần lễ Khoa học Công nghệ VinFuture với các hoạt động và thảo luận đa ngành - từ y sinh, nông nghiệp thực phẩm, robot và tự động hóa thông minh đến khoa học vì tương lai bền vững, Giáo sư Richard Henry Friend tin tưởng, VinFuture đang vươn mình phát triển vượt ra khuôn khổ một giải thưởng. VinFuture đã kết nối tinh hoa tri thức thế giới, tinh thần trách nhiệm và khát vọng phụng sự nhân loại.
Xuyên suốt Lễ trao giải, thông điệp “Cùng vươn mình - Cùng thịnh vượng” của VinFuture 2025 được kể lại bằng ngôn ngữ nghệ thuật đương đại, kết hợp cùng bản sắc Việt Nam. Những tiết mục được chuẩn bị công phu tái hiện hành trình 5 năm của VinFuture: Từ khởi nguồn khát vọng đến những tác động mang tầm toàn cầu. Bên cạnh các ngôi sao khoa học, sân khấu Lễ trao giải VinFuture 2025 có sự xuất hiện của Alicia Keys - biểu tượng âm nhạc toàn cầu, chủ nhân của 17 tượng vàng Grammy danh giá. Trong khi đó, quán quân Intervision 2025 Đức Phúc, trong lần đầu góp mặt, mang đến phần biểu diễn kết hợp nét đẹp văn hóa dân tộc với âm nhạc hiện đại, khắc họa một Việt Nam giàu bản sắc và đang vươn mình mạnh mẽ trên hành trình hội nhập./.
