| Nét đặc sắc trong văn hóa ngoại giao Hồ Chí Minh |
Cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng từng nói "sự ứng xử linh hoạt của Hồ Chí Minh trong giao tiếp ngoại giao đã trở thành những câu chuyện huyền thoại".
Nhiều người thường nhắc tới câu chuyện về cách ứng xử của Bác trong lần tới thăm Bộ trưởng Bộ nước Pháp Hải ngoại Marius Moutet năm 1946. Ông ta đi từ trên thang gác xuống đón Bác, Bác đi lên. Moutet giơ tay ra bắt tay, nhưng Bác lại bế bé gái đi cùng ông ta lên đã, âu yếm cháu trong khi vẫn bước lên. Chỉ khi ở bậc thang ngang với Moutet, Bác mới đưa tay ra. Nếu Bác giơ tay đáp lại ngay thì trong tấm ảnh của các nhà báo chụp lúc đó Bác sẽ ở vị thế dưới Moutet, là điều mang ý nghĩa tượng trưng không hay cho ta.
Chính vì tinh tế nên Chủ tịch Hồ Chí Minh rất am hiểu các đối tượng giao tiếp và rất uyển chuyển trong cách giao tiếp: nếu cần làm thơ thì Người sẽ làm thơ, cần viết văn thì Người sẽ viết văn hoặc vận dụng những áng văn thơ điển hình của dân tộc và nhân loại phù hợp với từng hoàn cảnh giao tiếp.
Có thể nói, trên thế giới hiếm có một nhà lãnh đạo nào mà có phong cách và nghệ thuật ngoại giao giàu giá trị văn hóa như Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Nét độc đáo trong văn hóa ngoại giao của Chủ tịch Hồ Chí Minh còn là vận dụng nhuần nhuyễn “năm cái biết” (biết mình, biết người, biết thời thế, biết dừng và biết biến để đạt được mục tiêu cao nhất trong giải quyết các mối quan hệ ngoại giao. Ở những thời khắc quan trọng, Người vừa tinh tế, khéo léo, lại quyết đoán trong việc đưa ra những quyết định đúng đắn và phù hợp khiến cho người khác phải tâm phục, khẩu phục.
Khoan dung, hòa hiếu là cái đẹp trong văn hóa ngoại giao của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Theo Người, khoan dung không phải là nhún nhường mà nó phải được xây dựng trên nguyên tắc tôn trọng đạo lý, chính nghĩa, tự do, bình đẳng và tiến bộ. Hòa hiếu luôn là phương châm nhất quán của Người để ứng xử ngoại giao. Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn tìm mọi cách ngăn chặn xung đột vũ trang, tận dụng mọi khả năng để giải quyết xung đột bằng biện pháp hòa bình.
Tổng thống Chilê Xanvađo Angienđê khi được nhà báo hỏi “Ba phẩm chất của các nhà hoạt động chính trị mà ông muốn có là thế nào?”, ông đã trả lời: “Nhất quán, nhân đạo, khiêm tốn cao cả của Hồ Chí Minh”. Còn Thủ tướng Ấn Độ Indira Gandhi gọi Chủ tịch Hồ Chí Minh “là một nhà lãnh đạo mềm dẻo mà vĩ đại và kiên định”.
Đất nước đang hội nhập quốc tế sâu rộng, văn hóa ngoại giao Hồ Chí Minh vẫn vẹn nguyên giá trị và có ý nghĩa thực tiễn lớn lao, bổ sung và làm phong phú thêm giá trị văn hóa ngoại giao nhân loại. Ứng xử trong một thế giới đang biến động phức tạp với những thách thức và cơ hội chưa từng có, văn hóa ngoại giao Hồ Chí Minh sẽ là nền tảng, hành trang cho các hoạt động đối ngoại. Văn hóa ngoại giao của Người đã góp phần đưa Việt Nam đến với thế giới và đưa thế giới đến với Việt Nam./.
Phương Dung - Kim Oanh
