 |
| Khu công nghiệp Phúc Khánh (Thái Bình). Ảnh: Thế Duyệt - TTXVN |
Đây là điểm đáng chú ý trong báo cáo tăng trưởng kinh tế Việt Nam do Bộ phận Nghiên cứu Thị trường và Kinh tế toàn cầu của Ngân hàng UOB công bố ngày 8/7.
Theo phân tích của UOB, GDP thực tế của Việt Nam trong quý II/2025 đã phục hồi mạnh mẽ, đạt mức tăng 7,96% so với cùng kỳ năm trước, vượt xa so với dự báo của Bloomberg (6,85%) và dự báo của UOB (6,1% trong quý II), cũng như so với mức đã điều chỉnh của quý I/2025 là 7,05%.
Trong nửa đầu năm 2025, kinh tế Việt Nam tăng trưởng 7,52% so với cùng kỳ, đây là mức tăng mạnh nhất trong nửa đầu năm kể từ khi có số liệu từ năm 2011.Đà tăng trưởng mạnh mẽ chủ yếu đến từ việc các doanh nghiệp tranh thủ thực hiện đơn hàng xuất khẩu trong khoảng thời gian 90 ngày mà Tổng thống Mỹ Donald Trump tạm ngừng chính sách áp thuế “đối ứng”, thay vào đó áp dụng mức thuế cơ bản 10%.
Trong nửa đầu năm, kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam tăng 14,4% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt 219 tỷ USD, trong khi nhập khẩu tăng 17,9%, đạt 212 tỷ USD. Những con số này tương đương tốc độ tăng trưởng cả năm 2024 (xuất khẩu tăng 14%, nhập khẩu tăng 16%).
Máy tính và sản phẩm điện tử tiếp tục là nhóm hàng xuất khẩu lớn nhất trong nửa đầu năm 2025, tăng vọt 42% so với cùng kỳ lên 47,7 tỷ USD. Tiếp theo là điện thoại di động (giảm 1,1%, còn 26,9 tỷ USD) và máy móc thiết bị (tăng 16,3%, lên 27 tỷ USD). Ba nhóm hàng này chiếm khoảng 46% tổng kim ngạch xuất khẩu trong kỳ, cho thấy mức độ phụ thuộc lớn của Việt Nam vào các lĩnh vực này.
Tuy nhiên, dữ liệu từ chỉ số sản xuất ngành công nghiệp Việt Nam (PMI) cho thấy lĩnh vực sản xuất vẫn chưa thực sự quay lại nhịp tăng trưởng. Trong 7 tháng gần nhất, chỉ số PMI nằm dưới mức 50 tới 6 lần, phản ánh ngành sản xuất vẫn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt là do sự sụt giảm của đơn hàng mới.Theo S&P Global, đơn hàng xuất khẩu của Việt Nam trong tháng 6 giảm với tốc độ mạnh nhất kể từ tháng 9/2021, tương đương mức giảm từng ghi nhận vào tháng 5/2023.
Mặt khác, dù dòng vốn FDI vẫn ghi nhận tích cực trong nửa đầu năm, khi tăng 8,1% so với cùng kỳ và là mức cao nhất trong 6 tháng đầu năm kể từ 2021. Tuy nhiên, trong bối cảnh căng thẳng thương mại toàn cầu và các biện pháp thuế quan đang được áp dụng, dòng vốn FDI có thể chịu những biến động của môi trường thương mại quốc tế.Với những diễn biến tích cực trong đàm phán thương mại với Mỹ gần đây, các chuyên gia của UOB cho rằng, giai đoạn tồi tệ nhất có thể đã qua, nhưng chính sách thuế vẫn là rào cản lớn với Việt Nam.
Theo UOB, điểm tích cực với Việt Nam là vào ngày 2/7, Tổng thống Mỹ đã tuyên bố áp mức thuế 20% đối với hàng nhập khẩu từ Việt Nam vào Mỹ, và 40% đối với hàng trung chuyển. Dù vẫn là mức thuế đáng kể, con số này thấp hơn nhiều so với mức 46% ban đầu công bố ngày 2/4 và được xem là một sự giảm nhẹ đáng kể cho các doanh nghiệp xuất khẩu.
Tuy vậy, các yêu cầu liên quan đến vấn đề “hàng hoá trung chuyển” sẽ là vấn đề cần phải theo dõi, do có ảnh hưởng đáng kể đến ngành sản xuất Việt Nam. Mặt khác, dù mức thuế mới được điều chỉnh giảm còn 20%, thay vì mức cao tới 46% trước đó, Việt Nam và các nước xuất khẩu khác vẫn sẽ phải đối mặt với nhu cầu tiêu dùng và đơn hàng từ Mỹ suy yếu, do người tiêu dùng và doanh nghiệp Mỹ sẽ phải trả giá cao hơn cho các sản phẩm nhập khẩu.Với diễn biến của mức thuế mới, UOB điều chỉnh dự báo xuất khẩu sang Mỹ sẽ tăng nhẹ 5% (so với mức tăng 23% trong năm 2024), thay vì giảm 20% như ước tính trước đó sau tuyên bố vào ngày 2/4 của Mỹ.
Với các thị trường ngoài Mỹ, UOB kỳ vọng xuất khẩu sẽ tăng 10%, tương đương mức tăng 11,3% trong năm 2024. Tổng thể, xuất khẩu của Việt Nam dự kiến sẽ tăng 8,5% trong năm 2025, thấp hơn đáng kể so với mức 14% của năm trước.Dựa trên các giả định này, và sau khi tính đến tác động đối với sản xuất và dòng vốn FDI, Bộ phận Nghiên cứu Thị trường và Kinh tế toàn cầu của UOB ước tính tăng trưởng GDP của Việt Nam trong năm 2025 sẽ cao hơn 0,9 điểm phần trăm so với dự báo cơ sở ban đầu, lên mức 6,9% (so với dự báo trước đó là 6,0%).
Riêng 2 quý cuối năm, UOB dự báo tăng trưởng GDP các quý ở mức khoảng 6,4%. Trong điều kiện này, dòng vốn FDI thực hiện dự kiến sẽ đạt khoảng 20 tỷ USD trong năm nayĐối với chính sách tiền tệ, UOB cho rằng, kết quả tăng trưởng tích cực của nền kinh tế nói chung có thể đã làm giảm áp lực phải nới lỏng chính sách. Do vậy, ngân hàng kỳ vọng Ngân hàng Nhà nước sẽ giữ nguyên lãi suất chính sách hiện tại, với lãi suất tái cấp vốn được duy trì ở mức 4,5%.
Tuy nhiên, nếu tình hình kinh doanh trong nước và thị trường lao động xấu đi đáng kể trong 1–2 quý tới, các chuyên gia của UOB cho rằng, Ngân hàng Nhà nước có thể hạ lãi suất chính sách một lần xuống mức thấp trong thời kỳ COVID-19 là 4%, và tiếp theo là một đợt giảm 50 điểm cơ bản xuống còn 3,5%, với điều kiện thị trường ngoại hối ổn định và Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) bắt đầu thực hiện các đợt cắt giảm lãi suất. Hiện tại, kịch bản cơ sở của ngân hàng này vẫn là Ngân hàng Nhà nước sẽ không thay đổi chính sách điều hành tiền tệ./.
