 |
| Anh Lý Đức Dân được Trung ương Đoàn tuyên dương năm 2025. |
| Ảnh: TTXVN phát |
Với ý chí vươn lên và khát vọng làm giàu ngay trên mảnh đất biên cương, anh Lý Đức Dân (người dân tộc Tày, thôn Nà Toong, xã Thanh Thủy, tỉnh Tuyên Quang) đã trở thành một trong 36 thanh niên tiêu biểu được Trung ương Đoàn tuyên dương năm 2025.
Câu chuyện khởi nghiệp với cơ sở trồng và chế biến chè Thanh Thủy (Tuyên Quang) và quá trình đưa thương hiệu Chè Chốt 468 vươn xa của anh là minh chứng sinh động cho tinh thần dám nghĩ, dám làm của thanh niên vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
* Tìm hướng đi mới cho mình và cả cộng đồng
 |
| Anh Lý Đức Dân, chàng trai người Tày đam mê khởi nghiệp với chè Shan tuyết trên đỉnh Tây Côn Lĩnh (Tuyên Quang). |
| Ảnh: Đức Thọ - TTXVN. |
Vượt qua những con dốc dựng đứng ôm theo sườn núi, ngôi làng nhỏ, nơi anh Lý Đức Dân sống, khởi nghiệp nằm cheo leo trên đỉnh Tây Côn Lĩnh - nơi mây trắng quẩn quanh suốt bốn mùa và những cây chè Shan Tuyết cổ thụ đã đứng đó hàng trăm năm ở độ cao hơn 2.000 m.
Anh Lý Đức Dân kể, gia đình anh gắn bó với cây chè từ bao đời nhưng sản xuất nhỏ lẻ, phụ thuộc thương lái khiến thu nhập bấp bênh, "được mùa lại lo mất giá". Nhìn bà con vất vả trên những triền núi mà đời sống vẫn khó khăn, anh luôn trăn trở: "Chè Shan Tuyết quý như vậy, tại sao người trồng vẫn nghèo?"
Câu hỏi ấy thôi thúc anh Dân tìm hướng đi mới cho mình và cho cả cộng đồng. Những ngày đầu khởi nghiệp, anh gặp không ít trở ngại: bà con chưa tin mô hình hợp tác xã, ngại thay đổi kỹ thuật, thiếu vốn đầu tư, đường vào vùng chè xa, không có điện khiến chế biến vô cùng vất vả.
"Có những đêm phải dùng máy phát điện để sao chè rồi mang đi giới thiệu, nhưng thị trường đâu phải lúc nào cũng đón nhận", anh Dân kể lại.
Dù vậy, anh vẫn kiên trì, đi học hỏi các mô hình chè hữu cơ trong tỉnh và áp dụng vào thực tế địa phương. Năm 2017, anh Dân vận động 13 hộ tham gia thành lập Hợp tác xã Trồng và chế biến chè Thanh Thủy, tổ chức sản xuất theo chuỗi giá trị để nâng cao chất lượng và ổn định đầu ra cho cây chè Shan Tuyết.
Đến nay, hợp tác xã quản lý hơn 150 ha chè Shan Tuyết, áp dụng canh tác hữu cơ, giảm phân hóa học, tăng phân vi sinh; thu hái đúng kỹ thuật và kiểm soát chặt chẽ khâu sơ chế. Anh còn mạnh dạn đầu tư hệ thống máy sao, vò và đóng gói hút chân không để giữ trọn hương vị tự nhiên của chè Shan Tuyết cổ thụ.
Nhờ những thay đổi quyết liệt, năm 2019, sản phẩm Chè Chốt 468 của hợp tác xã được chứng nhận hữu cơ; đến năm 2020, thương hiệu Chè chốt 468 chính thức được công nhận OCOP 3 sao.
Chặng đường khởi nghiệp của anh Dân là hành trình vượt qua khó khăn về vốn, kỹ thuật và tư duy sản xuất để rồi vươn lên bằng niềm tin vào cây chè quê hương và quyết tâm làm giàu ngay trên mảnh đất núi rừng Thanh Thủy.
Giải thích tên gọi sản phẩm chè Chốt 468, anh Dân cho biết: "Điểm cao 468 từng là chốt giữ của bộ đội trong chiến tranh bảo vệ biên giới. Việc đặt tên là cách tri ân các chiến sĩ và nhắc nhở thế hệ trẻ chúng tôi về quá khứ hào hùng của quê hương".
Nhờ chú trọng chất lượng sản phẩm và đẩy mạnh quảng bá tại các hội chợ thương mại, thương hiệu chè Chốt 468 ngày càng được thị trường đón nhận. Đặc biệt, các dòng chè cao cấp có giá bán lên tới khoảng 2 triệu đồng/kg, mở ra nguồn thu bền vững cho người trồng chè. Hợp tác xã hiện tạo việc làm ổn định cho gần 15 lao động tại địa phương; thu nhập của người dân ngày càng tăng lên.
Hiệu quả của mô hình hợp tác xã thể hiện rõ trong từng hộ dân. Bà Hoàng Thị Chanh, thôn Nà Toong cho biết: "Tham gia hợp tác xã, chè nhà tôi được thu mua ổn định, không còn lo được mùa mất giá. Được hướng dẫn kỹ thuật hữu cơ nên cây khỏe, sản lượng tăng, thu nhập cũng khá hơn trước nhiều". Nhờ đó, người dân bán được chè với giá tốt và được hỗ trợ trong toàn bộ quá trình sản xuất, từng bước nâng cao đời sống trên chính đồi núi quê hương.
* Tấm gương để thanh niên địa phương học tập
 |
| Chàng trai người Tày chia sẻ kinh nghiệm của mình về chè với người dân và đoàn viên, thanh niên. |
| Ảnh: Đức Thọ - TTXVN |
Thành công ấy cũng giúp anh Lý Đức Dân trở thành tấm gương để thanh niên địa phương học tập. Đoàn Thanh niên xã Thanh Thủy đã tổ chức nhiều buổi tham quan mô hình, nơi anh Dân trực tiếp chia sẻ kỹ thuật chăm chè, quy trình chế biến và xây dựng thương hiệu. Sự nhiệt tình của anh giúp nhiều bạn trẻ nhận ra cơ hội phát triển kinh tế ngay tại quê nhà.
Chị Đặng Thị Hương, Bí thư Đoàn Thanh niên xã Thanh Thủy đánh giá: "Dân là gương thanh niên tiêu biểu của xã; tinh thần đổi mới và trách nhiệm cộng đồng của anh đã truyền cảm hứng mạnh mẽ đến nhiều đoàn viên, thanh niên".
Nhờ mô hình của anh Dân, phong trào thanh niên khởi nghiệp tại Thanh Thủy ngày càng sôi động, mở ra hướng phát triển mới cho vùng cao.
Ông Lê Mạnh Dũng, Chủ tịch UBND xã Thanh Thủy cho biết: "Hợp tác xã chè Thanh Thủy là mô hình hiệu quả rõ rệt, nâng cao thu nhập, tạo việc làm tại chỗ và góp phần giữ gìn cây chè Shan Tuyết đặc hữu của địa phương. Chính quyền xã sẽ tiếp tục hỗ trợ mô hình mở rộng vùng nguyên liệu, hoàn thiện hồ sơ OCOP nâng sao và kết nối với các kênh tiêu thụ lớn".
Dù còn nhiều khó khăn, giao thông chưa thuận lợi, mức tiêu thụ sản phẩm còn cầm chừng, nhưng anh Dân vẫn kiên trì mục tiêu đưa "Chè chốt 468" trở thành đặc sản mạnh của địa phương. "Sự tin tưởng của bà con và phản hồi tích cực từ khách hàng là động lực để chúng tôi tiếp tục đổi mới", anh Dân chia sẻ.
Bằng nỗ lực bền bỉ, anh Lý Đức Dân đã khẳng định sức trẻ vùng cao, từ gian khó vươn lên, xây dựng thương hiệu, tạo sinh kế cho cộng đồng và xứng đáng là gương mặt trẻ tiêu biểu của năm 2025./.
