Phóng viên: Thưa Đại sứ! Ông đánh giá thế nào về tầm quan trọng và ý nghĩa chuyến thăm của Ủy viên Bộ Chính trị Đảng Xã hội chủ nghĩa Thống nhất (PSUV), Phó Tổng thống thường trực Delcy Rodríguez Gómez đến Việt Nam đối với quan hệ hữu nghị truyền thống Việt Nam – Venezuela?
Đại sứ Vũ Trung Mỹ: Đây là chuyến thăm chính thức đầu tiên của bà Delcy Rodríguez Gómez trên cương vị là Phó Tổng thống thường trực, diễn ra trong bối cảnh quan hệ hữu nghị truyền thống và Đối tác toàn diện Việt Nam-Venezuela thời gian qua tiếp tục được đẩy mạnh và đi vào chiều sâu, đồng thời là điểm nhấn khi hai quốc gia đang kỷ niệm 35 năm thiết lập quan hệ ngoại giao (1989-2024).
Do đó, chuyến thăm của Phó Tổng thống Delcy Rodríguez Gómez đóng một vai trò quan trọng, là minh chứng rõ nét về độ tin cậy chính trị sâu sắc, về quyết tâm của hai Đảng cầm quyền, hai chính phủ và nhân dân hai nước trong việc không ngừng củng cố mối quan hệ hữu nghị truyền thống và đối tác toàn diện được thiết lập giữa hai nước từ năm 2007, di sản quý báu mà cố Tổng thống Hugo Chávez và lãnh đạo cấp cao Việt Nam dày công vun đắp trong nhiều thập kỷ qua.
Đặc biệt, chuyến thăm của Phó Tổng thống thường trực Delcy Rodríguez Gómez tiếp tục là bước cụ thể hóa các thỏa thuận hợp tác giữa lãnh đạo hai nước sau các chuyến thăm cấp cao diễn ra trong thời gian qua, thể hiện quyết tâm đưa mối quan hệ Việt Nam – Venezuela đi vào chiều sâu, thực chất và hiệu quả, mang lại lợi ích thiết thực cho hai nước Việt Nam và Venezuela.
Bên cạnh đó, trên cương vị là Ủy viên Bộ Chính trị Đảng Xã hội chủ nghĩa Thống nhất (PSUV) cầm quyền, Phó Tổng thống thường trực phụ trách lĩnh vực kinh tế kiêm Bộ trưởng Dầu khí Venezuela, chuyến thăm của bà Delcy Rodríguez Gómez đóng vai trò hết sức quan trọng trong nỗ lực tiếp tục thúc đẩy tháo gỡ những vướng mắc trong dự án hợp tác dầu khí giữa hai nước đã được hai bên tái khởi động lại trong thời gian qua. Bên cạnh đó, chuyến thăm cũng sẽ góp phần thúc đẩy hợp tác trong một số lĩnh vực mà hai bên đã xác định là những lĩnh vực tiềm năng như viễn thông, nông nghiệp, xây dựng, y tế (y học cổ truyền), văn hóa, du lịch...
Trên phương diện cá nhân, là người am hiểu và dành cho Việt Nam tình cảm đặc biệt, trong các buổi tiếp xúc, Phó Tổng thống thường trực Delcy Rodríguez Gómez luôn thể hiện sự ngưỡng mộ với Chủ tịch Hồ Chí Minh, với sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, nhất là những thành tựu của công cuộc đổi mới do Đảng Cộng sản Việt Nam khởi xướng, lãnh đạo, đặc biệt là những kinh nghiệm của Việt Nam trong phát triển sản xuất lương thực, xóa đói, giảm nghèo. Bà cũng là người đóng vai trò tích cực trong việc thúc đẩy các dự án hợp tác giữa hai nước trong những năm vừa qua.
Phóng viên: Đại sứ đánh giá thế nào về mối quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam – Venezuela, đặc biệt khi hai quốc gia đang kỷ niệm 35 năm ngày thiết lập quan hệ ngoại giao?
Đại sứ Vũ Trung Mỹ: Tương tự như nhiều quốc gia Mỹ Latinh, mối quan hệ hữu nghị, đoàn kết truyền thống tốt đẹp Việt Nam - Venezuela bắt nguồn từ sự tương đồng trong lịch sử đấu tranh giải phóng dân tộc, yêu chuộng hòa bình, tự do, công lý. Trong những năm Việt Nam tiến hành cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, nhân dân các nước Mỹ La tinh trong đó có nhân dân và các lực lượng tiến bộ Venezuela đã đi đầu trong các phong trào phản chiến, bày tỏ sự ủng hộ với cuộc đấu tranh chính nghĩa của nhân dân Việt Nam, góp phần hình thành một mặt trận của nhân dân thế giới ủng hộ Việt Nam.
Nhân dân Việt Nam luôn ghi nhớ tình đoàn kết, sự ủng hộ mà các lực lượng tiến bộ và nhân dân Venezuela đã dành cho Việt Nam trong những năm tháng đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước và tiêu biểu cho những tình cảm đó được thể hiện qua sự kiện tháng 10 vừa qua, hai nước đã phối hợp tổ chức kỷ niệm 60 năm diễn ra Chiến dịch Nguyễn Văn Trỗi (9/10/1964-9/10/2024) khi các chiến sỹ du kích Venezuela đã bắt trung tá tình báo Mỹ Michael Smolen, để đòi Mỹ ngụy trả tự do cho Anh hùng Nguyễn Văn Trỗi.
Việt Nam – Venezuela chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 18/12/1989 và thiết lập khuôn khổ Đối tác toàn diện từ tháng 05/2007. Thời gian qua, quan hệ hữu nghị truyền thống và đối tác toàn diện giữa hai nước tiếp tục được thúc đẩy, tăng cường trên cả 3 trụ cột, đối ngoại Đảng, ngoại giao nhà nước và đối ngoại nhân dân. Bên cạnh đó, quan hệ ngoại giao nghị viện và quan hệ giữa các địa phương hai nước cũng được đẩy mạnh. Đặc biệt, quan hệ hữu nghị, hợp tác giữa Đảng Cộng sản Việt Nam và Đảng XHCN Thống nhất Venezuela (PSUV) cầm quyền được củng cố, làm cơ sở chính trị thuận lợi cho quan hệ song phương trong thời gian tới.
Về hợp tác đa phương, hai bên duy trì phối hợp hiệu quả và ủng hộ lẫn nhau tại các diễn đàn cũng như tổ chức quốc tế. Vừa qua, hai nước ủng hộ lẫn nhau vào Hội đồng Nhân quyền nhiệm kỳ 2023 – 2025.
Trong thời gian qua, mối quan hệ hữu nghị truyền thống tiếp tục được đẩy mạnh thông qua các chuyến thăm cấp cao của lãnh đạo hai nước, thể hiện quyết tâm của hai đảng, hai chính phủ trong việc tiếp tục làm sâu sắc thêm mối quan hệ hữu nghị truyền thống và Đối tác Toàn diện Việt Nam-Venezuela,
Cách đây gần một năm, vào tháng 11/2023, nhận lời mời của Đảng PSUV, Đoàn đại biểu cấp cao Đảng Cộng sản Việt Nam do đồng chí Phan Đình Trạc, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Nội chính Trung ương dẫn đầu đã sang thăm, làm việc tại Venezuela. Trong khuôn khổ chuyến thăm, đồng chí Phan Đình Trạc và đồng chí Diosdado Cabello, Phó Chủ tịch thứ nhất Đảng PSUV đã ký Thỏa thuận hợp tác giữa hai Đảng cho giai đoạn 2023-2028 nhằm tạo cơ sở, khuôn khổ mở rộng và phát triển hơn nữa quan hệ hữu nghị, hợp tác và gắn bó giữa hai Đảng.
Thỏa thuận hợp tác xác định rõ một số lĩnh vực hợp tác trong thời gian tới như duy trì việc trao đổi đoàn hằng năm; chia sẻ kinh nghiệm và đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, chia sẻ kinh nghiệm trong các lĩnh vực như xây dựng Đảng, thúc đẩy hợp tác nghiên cứu và trao đổi lý luận, tổng kết thực tiễn trong bối cảnh mới về những chủ đề hai bên cùng quan tâm.
Ngoài ra, hai Đảng cũng nhất trí phối hợp chặt chẽ trong việc thúc đẩy việc triển khai hiệu quả cũng như tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trên cơ sở cùng chia sẻ khó khăn và bảo đảm hài hòa lợi ích của hai bên trong quá trình thực hiện các thỏa thuận và cơ chế hợp tác hiện có giữa hai nước; ủng hộ các sáng kiến, đề xuất nhằm tăng cường và mở rộng quan hệ giữa các cơ quan, tổ chức, địa phương và cộng đồng doanh nghiệp hai nước với nhau trên các lĩnh vực có nhiều tiềm năng của hai nước như kinh tế, thương mại, đầu tư, dầu khí, nông nghiệp, giáo dục, đào tạo, viễn thông và công nghệ thông tin, y tế và các lĩnh vực hợp tác khác; hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp hai nước trong việc tiếp cận thị trường, hợp tác kinh doanh ổn định, lâu dài.
Tiếp đó, tháng 4 vừa qua, nhận lời mời của Phó Tổng thống Thường trực Delcy Rodiriguez, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang đã thăm chính thức Venezuela. Trong khuôn khổ chuyến thăm, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang đã có các cuộc hội kiến, tiếp xúc với tất cả các lãnh đạo chủ chốt Venezuela, với Chủ tịch Đảng PSUV, Tổng thống Nicolas Maduro; Chủ tịch Quốc hội Jorge Rodríguez… Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang đã cùng Tổng thống Nicolas Maduro chứng kiến lễ ký kết các văn kiện hợp tác mới trên các lĩnh vực dầu khí, viễn thông, nông nghiệp và xây dựng.
Sau đó chỉ 2 tháng, vào tháng 6 vừa qua, nhận lời mời của Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn, Bộ trưởng Ngoại giao Venezuela Yvan Gil Pinto đã thăm chính thức Việt Nam. Trong chuyến thăm, Bộ trưởng Pinto đã hội kiến Thủ tướng Phạm Minh Chính, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn, Trưởng Ban Đối ngoại Trung ương Lê Hoài Trung và lãnh đạo các bộ ban ngành khác.
Đặc biệt chỉ cách đây ít ngày, trong khuôn khổ các hoạt động tham dự Hội nghị cấp cao các Nhà lãnh đạo BRICS mở rộng tại Kazan, Liên bang Nga, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã hội kiến Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro. Tại cuộc hội kiến, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính khẳng định Việt Nam luôn coi trọng mối quan hệ bạn bè truyền thống và Đối tác toàn diện với Venezuela, mong muốn đưa quan hệ kinh tế, thương mại và đầu tư đi vào chiều sâu, vì lợi ích của nhân dân hai nước.
Có thể khẳng định những chuyến thăm viếng lẫn nhau cũng như các cuộc gặp gần đây của các đồng chí lãnh đạo cấp cao hai Đảng, hai Chính phủ góp phần quan trọng vào việc củng cố, làm sâu sắc quan hệ hữu nghị truyền thống, đối tác toàn diện cũng như lòng tin chính trị giữa hai đảng, hai nước, đồng thời tạo động lực thúc đẩy hợp tác kinh tế, thương mại song phương trong thời gian tới.
Với tư cách là hai đảng cầm quyền, thời gian tới, hai đảng sẽ duy trì việc phối hợp chặt chẽ, triển khai hiệu quả Thỏa thuận hợp tác giữa hai đảng cho giai đoạn 2023-2028, trong đó bao gồm việc tạo điều kiện và khuyến khích hoạt động ngoại giao nhân dân, đặc biệt là các tổ chức thanh niên cũng như thúc đẩy hợp tác trong việc nghiên cứu, lan tỏa và phát huy giá trị tư tưởng của các lãnh tụ lịch sử của mỗi đảng, mỗi nước: Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đại tướng Võ Nguyên Giáp, Nhà giải phóng Simon Bolivar, lãnh tụ Hugo Chávez tại mỗi nước.
Việc thúc đẩy và tăng cường quan hệ hữu nghị truyền thống và Đối tác toàn diện Việt Nam-Venezuela nói riêng cũng như hợp tác nhiều mặt giữa Việt Nam với Mỹ Latinh nói chung tiếp tục có ý nghĩa to lớn trong giai đoạn hiện nay nhằm tranh thủ sự ủng hộ của các nước Mỹ Latinh đối với sự nghiệp xây dựng, bảo vệ tổ quốc trong tình hình mới, nhất là trên các lĩnh vực an ninh-phát triển, bảo vệ chủ quyền, duy trì hòa bình và ổn định phục vụ phát triển.
Việt Nam có nhiều cơ sở để tin tưởng vào triển vọng hợp tác với Venezuela. Với mong muốn, quyết tâm từ cả hai phía, sự năng động và đà phát triển kinh tế nhanh của Việt Nam cùng với sự ổn định, phục hồi kinh tế thời gian qua của Venezuela, song song với đó là nhiều tiềm năng chưa được khai thác, quan hệ kinh tế giữa Việt Nam-Venezuela chắc chắn sẽ tiếp tục khởi sắc và được nâng lên một tầm cao mới, tương xứng quan hệ chính trị tốt đẹp vốn có, phục vụ lợi ích của nhân dân mỗi nước, vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở hai nước và hai khu vực./.
Phi Hùng